Στο πλαίσιο της ετήσιας συνάντησης της Ένωσης Ιταλών Παραγωγών Γάλακτος και Τυροκομικών Προϊόντων με έδρα στο Μιλάνο (Assolatte)1, παρουσιάστηκαν τα αποτελέσματα της στρατηγικής μελέτης που υλοποιήθηκε από το The European House – Ambrosetti (Teha)2, αναδεικνύοντας τη σημαίνουσα συμβολή της Βόρειας Ιταλίας στην οικονομική και ποιοτική υπεροχή του αγροδιατροφικού τομέα της χώρας.
1. Παραγωγική Υπεροχή της Βόρειας Ιταλίας
Η Βόρεια Ιταλία, και ειδικότερα οι περιφέρειες Λομβαρδία, Πιεμόντε, Εμίλια-Ρομάνια και Βένετο, αποτελούν την παραγωγική καρδιά της χώρας στον τομέα των γεωργικών προϊόντων διατροφής. Το 2024, οι συνολικές εξαγωγές του κλάδου ανήλθαν στο ιστορικό υψηλό των € 67,5 δισ, με την παραγωγή Made in Italy να επιβεβαιώνει τη διεθνώς αναγνωρισμένη ποιότητά της, μέσα από 891 πιστοποιημένες παραγωγές.
Ιδιαίτερη μνεία γίνεται στον τομέα των τυριών, όπου η Ιταλία κατατάσσεται πρώτη σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης με 57 προϊόντα ΠΟΠ/ΠΓΕ, με πολλές από αυτές τις παραγωγές να εδράζονται σε βόρειες επαρχίες, όπως το Parmigiano Reggiano, το Gorgonzola, το Grana Padano, κ.ά.
2. Γαλακτοβιομηχανία: Ο Πυλώνας της Αγροδιατροφικής Αλυσίδας
Η γαλακτοβιομηχανία της Βόρειας Ιταλίας καταλαμβάνει εξέχουσα θέση στο εθνικό και ευρωπαϊκό παραγωγικό τοπίο. Σύμφωνα με τη μελέτη της Teha:
Ο κύκλος εργασιών του κλάδου το 2024 ανήλθε σε € 26,6 δισ, τοποθετώντας τον στη 2η θέση εντός της αγροδιατροφικής εφοδιαστικής αλυσίδας.
Οι εξαγωγές έφτασαν τα € 5,9 δισ, κατατάσσοντας τον κλάδο στην 4η θέση πανεθνικά.
Η προστιθέμενη αξία που δημιουργεί η γαλακτοβιομηχανία ανέρχεται σε € 5 δισ., ξεπερνώντας κατά πολύ τη συνεισφορά του κλάδου οίνου (€2 δισ.) και προσεγγίζοντας το 70% της επίπλου βιομηχανίας (€8 δισ.).
3. Οικονομικός Αντίκτυπος και Δυναμική Επέκτασης
Η εκτεταμένη ανάλυση της Teha συγκέντρωσε 2,2 εκατομμύρια παρατηρήσεις από επιχειρήσεις σε όλη την Ιταλία, εστιάζοντας κυρίως στη Βόρεια Ιταλία, όπου συγκεντρώνεται ο κορμός της γαλακτοπαραγωγής και μεταποίησης.
Η εκτεταμένη αλυσίδα εφοδιασμού της γαλακτοβιομηχανίας αποδίδει συνολική προστιθέμενη αξία € 27,3 δισ, που αντιστοιχεί σε άνω του 7% του συνολικού αγροδιατροφικού τομέα της Ιταλίας και συμβάλλει κατά 1,3% στο ιταλικό ΑΕΠ.
4. Μελλοντική Προοπτική (έως 2040)
Σύμφωνα με τα σενάρια ανάπτυξης της Teha, μέσω στοχευμένων επενδύσεων στην καινοτομία και τη βιωσιμότητα, η προστιθέμενη αξία της γαλακτοβιομηχανίας αναμένεται:
να φτάσει τα € 9,8 δισ. έως το 2040·
να ενεργοποιήσει σωρευτικά € 16,8 δισ. στο ιταλικό ΑΕΠ – αύξηση σχεδόν 3 φορές σε σύγκριση με το 2024.
Η προβλεπόμενη τροχιά ανάπτυξης καθιστά τον βορειοϊταλικό γαλακτοκομικό τομέα στρατηγικό μοχλό ενίσχυσης της περιφερειακής και εθνικής οικονομίας.
Συμπεράσματα και Προτάσεις
Η Βόρεια Ιταλία αναδεικνύεται ως ηγετική δύναμη στον αγροδιατροφικό τομέα, με αιχμή του δόρατος τη γαλακτοβιομηχανία. Η εξωστρέφεια, η ποιότητα παραγωγής και η οργανωμένη εφοδιαστική αλυσίδα, σε συνδυασμό με στοχευμένες επενδύσεις, μπορούν να αποτελέσουν παράδειγμα βέλτιστης πρακτικής για την ενίσχυση του αντίστοιχου ελληνικού τομέα.
Κρίνεται σκόπιμη η παρακολούθηση των στρατηγικών μοντέλων ανάπτυξης της περιοχής, η ενίσχυση της διμερούς τεχνικής συνεργασίας και η αξιοποίηση της τεχνογνωσίας που αναπτύσσεται στον ιταλικό βορρά προς όφελος του ελληνικού αγροδιατροφικού οικοσυστήματος.
