Μπροστά παίρνουν οι πρώτες επιδοτήσεις προς τις επιχειρήσεις μέσω του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης, αφού έως το τέλος του έτους αναμένεται να προκηρυχθούν τρία μεγάλα προγράμματα συνολικού ύψους 1,155 δισ. ευρώ, από το πακέτο επιδοτήσεων ύψους 17,8 δισ. ευρώ.
Πρόκειται για:
- τον ψηφιακό μετασχηματισμό των μικρομεσαίων επιχειρήσεων,
- την τουριστική ανάπτυξη και
- τον μετασχηματισμό του γεωργικού τομέα.
Οι επιδοτήσεις αφορούν μια σειρά από επενδύσεις που περιλαμβάνονται σε καίριους τομείς για την επόμενη ημέρα της οικονομίας και εφόσον κριθούν επιλέξιμες ορισμένες εξ αυτών μπορεί να χρηματοδοτηθούν ακόμα και σε ποσοστό έως 100%. Οι επιδοτήσεις θα είναι ανεξάρτητες από τα δάνεια ύψους 13 δισ. ευρώ που προγραμματίζεται να δοθούν στις επιχειρήσεις οι οποίες θα καταθέσουν ολοκληρωμένα business plan και ενισχύουν κατά κύριο λόγο τους μικρομεσαίους που δεν έχουν εύκολα πρόσβαση στον τραπεζικό δανεισμό.
Όπως σημειώνουν κορυφαίοι παράγοντες του οικονομικού επιτελείου, κάθε επιχείρηση μπορεί να συνδυάσει περισσότερες από μία δράσεις του Ταμείου Ανάκαμψης αλλά και του αναπτυξιακού νόμου ή άλλων προγραμμάτων. Προϋπόθεση είναι οι αιτήσεις να κατατεθούν την ίδια ημέρα, δηλαδή οι επενδύσεις να ξεκινούν ταυτόχρονα. Αυτό σημαίνει ότι συνδυάζοντας δύο επιδοτήσεις με το μικρότερο ποσοστό, για παράδειγμα από Ταμείο Ανάκαμψης και αναπτυξιακό νόμο, η συνολική ενίσχυση φτάνει στο μέγιστο όριο που θα μπορούσε να πετύχει μια μικρομεσαία επιχείρηση μόνο μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης.
Ψηφιακός μετασχηματισμός επιχειρήσεων
Το πρόγραμμα θα ενισχύει με επιδοτήσεις περίπου 100.000 μικρομεσαίες επιχειρήσεις για τον ψηφιακό μετασχηματισμό τους ώστε να βελτιώσουν την λειτουργία τους και την ανταγωνιστικότητά τους ενσωματώνοντας νέες τεχνολογίες ηλεκτρονικών πληρωμών, εργασίας από απόσταση, ψηφιακού γραφείου (διαχείριση εγγράφων, έργων κ.λπ.), digital marketplace, κυβερνοασφάλειας κ.λπ. με κριτήρια διασποράς της ενίσχυσης και έμφαση στην κάλυψη και των μικρότερων επιχειρήσεων. Ο προϋπολογισμός του προγράμματος είναι 375 εκατ. ευρώ, ενώ θα εφαρμοστεί μέσα από 4 υποέργα:
- Ψηφιακή Mετατροπή των Eπιχειρήσεων – Ψηφιακές υπηρεσίες (Ψηφιακές πωλήσεις, πληρωμές, τεχνητή νοημοσύνη, κυβερνοασφάλεια, κ.λπ.).
- Πλατφόρμες Bιομηχανικών Δεδομένων – Bιομηχανική δεδομένων πλατφόρμες και δεδομένων χώρους.
- Yπηρεσίες προστιθέμενης αξίας – Yπηρεσίες προστιθέμενης αξίας για την υποστήριξη των επενδύσεων.
- Tαμειακές μηχανές και αναβάθμιση οικοσυστήματος POS.
Δικαιούχοι θα είναι όλες οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις και θα επιλεγούν μέσω μιας διαδικασίας ιεράρχησης, δίνοντας έμφαση σε βασικά πεδία της οικονομίας ή σε κλάδους που μπορεί να έχουν πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα. Ειδικότερα, η δράση για τις βιομηχανικές ψηφιακές πλατφόρμες και χώροι δεδομένων θα αφορά περίπου 50.000 επιχειρήσεις και θα περιλαμβάνει:
- Yποδομές cloud, με δημιουργία, ενίσχυση και λειτουργία ανθεκτικών, ανοιχτών και διαλειτουργικών υποδομών cloud στην Eλλάδα από MME.
- Τη δραστηριότητα cloud-only που θα υποστηρίξει άμεσα τις ελληνικές MμE προς τη μετάβασή τους σε ένα λειτουργικό μοντέλο που θα φιλοξενείται σε υποδομές cloud.
Τουρισμός
Το πρόγραμμα ενισχύει την ανάπτυξη και τη διαφοροποίηση του τουριστικού προϊόντος με παρεμβάσεις για τον ορεινό τουρισμό, τον τουρισμό υγείας και ευεξίας (αξιοποίηση ιαματικών πηγών), τον αγροτουρισμό και τη γαστρονομία, την αναβάθμιση των τουριστικών λιμανιών, τον καταδυτικό τουρισμό, την προσβασιμότητα στις παραλίες. Ο προϋπολογισμός του προγράμματος είναι 260 εκατ. ευρώ και έχει δύο πυλώνες, την πράσινη και τη γαλάζια ανάπτυξη.
Στην πράσινη ανάπτυξη περιλαμβάνονται τα χιονοδρομικά κέντρα και τα ορειβατικά καταφύγια, ώστε να αναβαθμιστούν οι υποδομές αλλά και ο εξοπλισμός τους και να γίνουν πιο σύγχρονα, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις για την προσέλκυση επισκεπτών και την ανάπτυξη του ορεινού τουρισμού. Ακόμα, ιδιαίτερη βαρύτητα δίδεται στην ανάπτυξη των ιαματικών πηγών, αλλά και στη διασύνδεση αγροτουρισμού και γαστρονομίας. Προβλέπεται και η δημιουργία νέων μονάδων και προϊόντων, ενίσχυση τοπικών εκδηλώσεων, στήριξη σε σχεδιασμό ειδικών διαδρομών, βιωματικών τοπικών εργαστηρίων, κίνητρα για επισκέψεις σε τοπικές αγορές και τοπικούς παραγωγούς και οινοποιεία ως γαστρονομικά αξιοθέατα, συμπεριλαμβανομένων γνωστών εστιατορίων σε κάθε περιοχή κ.λπ. Στον τομέα της γαλάζιας ανάπτυξης, προβλέπεται η αναβάθμιση των τουριστικών λιμένων, δράσεις για τις μαρίνες αλλά και διευκόλυνση πρόσβασης σε παραλιακούς προορισμούς σε όλη τη χώρα. Ιδιαίτερη βαρύτητα δίδεται και σε ειδικό πρόγραμμα για τις καταδύσεις και τον υποβρύχιο τουρισμό.
Αγροδιατροφικό πρόγραμμα
Το πρόγραμμα προωθεί σειρά δράσεων οικονομικής ενίσχυσης του αγροτοδιατροφικού τομέα για την πραγματοποίηση επενδύσεων με προσανατολισμό την πράσινη γεωργία και τη γεωργία ακριβείας, έμφαση στη συγχρηματοδότηση (μέσος όρος συγχρηματοδότησης 50%) και πρόταξη των συνεργασιών τόσο οριζόντιων (σε επίπεδο πρωτογενούς τομέα), όσο και κάθετων που αφορούν cluster που μπορούν να συνδυάζουν επιχειρήσεις και συνεργατικά σχήματα του πρωτογενούς, δευτερογενούς και τριτογενούς τομέα με στόχο την καινοτομία και την εξωστρέφεια. Περιλαμβάνεται και η συμβολαιακή γεωργία. Τα προγράμματα αφορούν, μεταξύ άλλων, την καινοτομία και την οικολογική επεξεργασία γεωργικών προϊόντων, τον εκσυγχρονισμό του πρωτογενούς τομέα, την αναδιάρθρωση καλλιεργειών και την γενετική βελτίωση ζώων. Ο προϋπολογισμός του προγράμματος φτάνει τα 520 εκατ. ευρώ.
Για τη δράση καινοτομία και πράσινη μετάβαση στη μεταποίηση αγροτικών προϊόντων το ποσοστό της επιχορήγησης θα διαφέρει ανάλογα με το μέγεθος του δικαιούχου, υποστηρίζοντας τη μετατροπή των μικρών οντοτήτων σε ισχυρές και βιώσιμες επιχειρήσεις (30% για τις μεγάλες επιχειρήσεις και 45% για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις). Tα ποσοστά θα αυξάνονται κατά 10% για συλλογικές κινήσεις (συνεταιρισμοί ή clusters), ενώ στη συμβολαιακή γεωργία θα φτάνουν στο 40% για τις μεγάλες. Όλες οι επενδύσεις θα πληρούν κριτήρια επιλεξιμότητας που σχετίζονται με την πράσινη σήμανση κατά 100%. H ελάχιστη επένδυση δεν πρέπει να είναι μικρότερη από 1 εκατ. ευρώ για MμE (55% επιχορήγηση) και 3 εκατ. ευρώ για μεγάλες επιχειρήσεις (40% επιχορήγηση).
Για τον εκσυγχρονισμό του πρωτογενούς τομέα η ελάχιστη επένδυση δεν πρέπει να είναι μικρότερη από 2 εκατ. ευρώ (50% επιχορήγηση). Ενδεικτικά, δράσεις χρηματοδότησης αφορούν επενδύσεις από συλλογικά συστήματα για την επίτευξη θετικών οικονομιών κλίμακας, ανάπτυξη συστημάτων της ιχνηλασιμότητας, έρευνα για τα ζώα γενετικής βελτίωσης.
Για τον πράσινο αγροτικό τουρισμό θα καλύπτονται κτίρια, εξοπλισμός, νέες τεχνολογίες αλλά και μεταφορικά μέσα. Oι επενδύσεις θα πληρούν κριτήρια επιλεξιμότητας που σχετίζονται με την πράσινη σήμανση κατά 40%-100%. H ελάχιστη επένδυση δεν πρέπει να είναι μικρότερη από 2 εκατ. ευρώ (50% επιχορήγηση).